Arishta

From Jatland Wiki
Jump to navigation Jump to search
Author:Laxman Burdak, IFS (R)

Arishta (अरिष्ट) is a mountain in Sri Lanka mentioned by Panini and in Ramayana.

Origin

Variants

Mention by Panini

Arishta (अरिष्ट) is name of a place mentioned by Panini in Ashtadhyayi under Krishashvadi (कृशाश्वादि) (4.2.80.2) group. [1]


Arishta (अरिष्ट) is name of a place mentioned by Panini in Ashtadhyayi under Madhvadi (मध्वादि) (4.2.86) group. [2]


Arishtapura (अरिष्टपुर) is a city mentioned by Panini in Ashtadhyayi. [3]


History

Aritthaparvata (अरिट्ठपर्वत) is mentioned by Mahavansha[4][5] as a mountain in Sri Lanka. The Sanskrit equivalent of Arittha is Arishta (अरिष्ट) and is mentioned in Mahabharata. Arishtapura (अरिष्टपुर) is the modern Shorkot (Hindi:शोरकोट, Urdu: شورکوٹ‎), Punjabi: شورکوٹ) town located in the Jhang district of Punjab (Pakistan).

अरिष्ट

विजयेन्द्र कुमार माथुर[6] ने लेख किया है ... अरिष्ट (AS, p.39) वाल्मीकि रामायण सुन्दर काण्ड 56,26 के अनुसार लंका में समुद्र तट पर स्थित एक पर्वत, जिस पर चढ़कर हनुमान ने लंका से लौटते समय, समुद्र को कूद कर पार किया था- 'आरुरोह गिरिश्रेष्ठमरिष्टमरिमर्दन:, तुंगपद्मकजुष्टाभिर्नीलाभिर्वनराजिभि:'। इसी के सामने भारत में समुद्र के दूसरे तट पर महेंद्र पर्वत स्थित था (सुन्दर काण्ड वा. रा. 27, 29) हनुमान के अरिष्ट पर आरूढ़ होने के पश्चात् इस पर्वत की दशा का अद्भुत वर्णन वाल्मीकि ने किया है।

In Mahabharata

Arishta (अरिष्ट) Mahabharata (I.61.77), (1.67), (V.128.46)

Arishta (अरिष्टा) (L) (I.59.12), (I.65),


Adi Parva, Mahabharata/Book I Chapter 59 gives the Genealogy of Danavas, Gandharvas, Apsaras, Yakshas, Rakshasas: ....The daughters of Daksha Arishta is mentioned in verse (I.59.12).[7] ....The daughters of Daksha were Aditi, Diti, Danu, Kala, Danayu, Sinhika, Krodha, Pradha, Arishta, Vinata, Kapila, Muni, and Kadru.


Adi Parva, Mahabharata/Book I Chapter 61 provides the Genealogy of the Danavas, Asuras, Kauravas, Pandavas, Gandharvas, Apsaras, Rakshasas..... Arishta is mentioned in verse (I.61.77)[8]


Udyoga Parva/Mahabharata Book V Chapter 128 mentions deeds of Krishna. Aristha is mentioned in verse (V.128.46)[9]...He hath also slain Aristha, and Dhenuka and Chanura of great strength, and Aswaraja, and Kansa, the doer of evil.

See also

External links

References

  1. V. S. Agrawala: India as Known to Panini, 1953, p.503
  2. V. S. Agrawala: India as Known to Panini, 1953, p.505
  3. V. S. Agrawala: India as Known to Panini, 1953, p.64, 71
  4. Mahavansa/Chapter 10
  5. Mahavansa/Chapter 21
  6. Aitihasik Sthanavali by Vijayendra Kumar Mathur, p.
  7. अदितिर दितिर दनुः काला दनायुः सिंहिका मुनिः, क्रॊधा प्रावा अरिष्टा च विनता कपिला तथा (I.59.12)
  8. अरिष्टायास तु यः पुत्रॊ हंस इत्य अभिविश्रुतः, स गन्धर्वपतिर जज्ञे कुरुवंशविवर्धनः (I.61.77)
  9. अरिष्टॊ धेनुकश चैव चाणूरश च महाबलः, अश्वराजश च निहतः कंसश चारिष्टम आचरन (V.128.46)